تا به حال نام خانه سبز یا خانه پایدار به گوشتان رسیده؟ چه اطلاعاتی در مورد مزیت داشتن خانههای دوستدار طبیعت دارید؟
در سال های اخیر با معضلات جدی جهانی در مورد گرم شدن کره زمین و تغییرات اقلیمی روبرو بودهایم. مشکلات جدی که انسانها با تخریب بی رویه جنگلها و محیط زیست، سوزاندن سوختهای فسیلی و … باعث ایجاد آن شدهاند. بحران های زیست محیطی به حدی مسئله حیات در کره زمین را به خطر انداختهاند که انسانها در سراسر جهان به فکر ایجاد تغییراتی در فعالیتها و سبک زندگی خود افتادند.
یکی از این تغییرات ساخت خانههایی سازگار با محیط زیست یا همان خانههای Eco-friendly است. هدف از ساخت چنین خانههایی در سراسر جهان، کاهش آسیب به طبیعت و صرفه جویی در مصرف انرژی است. فعالیتهایی که علاوه بر طبیعت برای کم شدن هزینه های زندگی خودمان هم مفید هستند.
اگر بودجه کافی برای ساخت ویلا یا خانههای دوستدار طبیعت ندارید، اما میخواهید سبک زندگی خود را با محیط زیست سازگار کنید، جای درستی آمدهاید. ما در این مطلب قصد داریم تا به مناسبت روز جهانی محیط زیست نکاتی که باید برای ساخت یا بازسازی خانه به سبک Eco-friendly بدانید را بازگو کنیم.
خانه سبز یا خانه پایدار به خانههایی گفته میشود که در ساخت آنها تلاش بر آن بوده که کمترین اثرات منفی را بر روی محیط زیست بگذارند، یعنی از طراحی بیرونی خانه گرفته تا طراحی داخلی و تعمیرات و نگهداری از آن سازگار با محیط زیست است و خطری برای محیط زیست ندارند.
برعکس تصور بسیاری از افراد، خانههای سبز تنها به کلبههایی که با سنگ و تنه های چوبی ساخته شدهاند نمیگویند؛ بلکه خانههای مدرنی که از فناوریهای هوشمند بهرهمند شده باشند هم در دسته خانههای Eco-friendly قرار میگیرند.
ویژگی های مشترک خانههای دوستدار طبیعت در جهان
رعایت نکات زیست محیطی در معماری داخلی و خارجی
استفاده از مصالحی طبیعی، قابل بازیافت و غیر آلاینده که کمترین آسیب را به طبیعت داشته باشد.
طراحی و نقشه کشی خانه متناسب با محیط اطراف (بدون قطع درختان، کندن کوه و ...)
دارای سیستم مدیریت پسماند
دارای حداکثر بهرهوری انرژی
استفاده از پنلهای خورشیدی
به کارگیری فناوریهای نوین برای هوشمند سازی خانه و کاهش مصرف انرژی
جایگزینی لوازم برقی قدیمی با لوازم برقی کم مصرف
کاشت درخت در اطراف خانه برای متعادل سازی نور و گرما
انواع خانههای سبز Eco-friendly Home
خانههای سبز یا خانههای پایدار هم انواع مختلفی دارند. از خانههای زیست اقلیمی گرفته تا خانههای غیر فعال، چوبی، سیمانی، آجری، دوستدار محیط زیست و حتی خانههای کوچک در دسته خانههای Eco-friendly قرار میگیرند.
خانههای زیست اقلیمی Bioclimatic houses
خانههای زیست اقلیمی به خانههایی گفته می شود که در ساخت آنها از منابع طبیعی استفاده شده است. محل قرارگیری و موقعیت جغرافیایی یک خانه زیست محیطی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که در ساخت این خانههای ضروری است که از منابع طبیعی مثل نور خورشید، درختان، باد و … استفاده شود. مثلاً:
از خورشید برای گرم کردن خانه یا تأمین روشنایی خانه استفاده میشود.
خانههای غیر فعال Passive houses
خانههای غیر فعال به مصرف انرژی پایینی که دارند شهرت پیدا کردهاند. در خانههای Passive انرژی مورد نیاز سیستمهای گرمایشی خانه از طریق نور خورشید و سیستمهای هوشمند تأمین می شود. از این رو پنجره خانههای غیر فعال بیشتر رو به جنوب طراحی میشوند و دارای سیستم عایق بندی مناسبی هستند.
خانههای چوبی Wooden houses
همان طور که پیش تر خواندیم، استفاده از مصالح ساختمانی طبیعی و تجدید پذیر در ساخت خانههای سبز ضروری است. بنابراین چوب یکی از اصلیترین مصالحی است که در ساخت خانههای دوستدار طبیعت استفاده میشود. در ساخت خانههای چوبی هم بیشتر از مصالح چوبی استفاده شده است.
خانههای کوچک Tiny houses
خانههای کوچک به خانههای دوستدار طبیعت گفته میشود که روی یک تریلر ساخته شدهاند. این خانهها علاوه بر هزینه مقرون به صرفه، انرژی کمی مصرف میکنند و به محیط زیست آسیبی نمیرسانند.
خانههای دوستدار طبیعت از مرحله ساخت تا طول عمر نهایی خودشان حداقل تأثیرات منفی زیست محیطی را بر روی کره زمین میگذارند.
ویژگی ویلاهای سازگار با محیط زیست
هدف از ساخت یک خانه دوستدار طبیعت، تولید کمترین میزان آلاینده و صرفه جویی در مصرف انرژی است. از این رو فرقی نمیکند که قصد بازسازی ویلای خود را داشته باشید یا ساخت ویلایی جدید. با رعایت نکات زیر در طراحی خانه، علاوه بر کم کردن هزینه های مربوط به خانه، هم در مصرف انرژی صرفه جویی میکنید و هم به محیط زیست آسیب کمتری میزنید.
1.پنل های خورشیدی (Solar Panel)
یکی از اصلیترین ویژگیهای مشترک بین تمام خانههای سبز، استفاده از پنلهای خورشیدی است. پنلهای خورشیدی میتوانند به صورت مستقیم انرژی حاصل از نور خورشید را به برق تبدیل کنند. این پنلها باعث کاهش وابستگی شما به سوختهای فسیلی و کاهش مصرف انرژی میشوند. در نتیجه هزینه حاصل از مصرف انرژی شما نیز کاهش پیدا میکند.
شما میتوانید پنلهای خورشیدی را در ابعاد و اندازههای مختلف سفارش دهید. با قرار دادن این پنلها بر روی پشت بام منزلتان، انرژی مورد نیاز خانه در طول روز و از طریق نور خورشید ذخیره میشود.
2.مصالح سازگار با محیط زیست (Eco-friendly materials)
یکی از پارامترهای اصلی خانه سبز، استفاده از مصالح سازگار با محیط زیست و مواد پایدار و بومی است. منابع بومی و پایدار به مواد طبیعی مثل چوب، سنگ، کاهگل، خاک رس و … گفته میشود. مصالح سازگار با محیط زیست نیاز به تولید انرژی کمتری دارند. از طرف دیگر تهدیدی برای محیط زیست ندارند و به سبز نگه داشتن طبیعت کمک بسیاری میکنند.
3.عایق بندی مناسب (Proper Insulation)
زمانی که خانه شما دارای عایق بندی اصولی باشد، از ورود و خرج سرما و گرما به خانهتان جلوگیری می کند؛ در نتیجه خانهای با دمای متعادل و کم مصرفی خواهید داشت. در خانههای سبز دیوارها، دربها و پنجرهها باید به روش اصولی عایق بندی شوند.
سیستمهای عایق خانه هم انواع مختلفی دارند که عموماً در خانههای سبز از مواد تجدید پذیری مثل پشم گوسفند، پلاستیک بازیافتی، چوب پنبه و … استفاده می کنند. با توجه به نوع خانه و موقعیت جغرافیایی آن میتوانید عایق بندی مناسبی برای خانه خود انتخاب کنید.
4.قرارگیری پنجرهها (window placement)
اندازه پنجره، جهت قرار گیری و نوع پنجره همگی برای داشتن یک خانه سازگار با محیط زیست اهمیت دارد. زمانی که از پنجرههای دو یا چند جداره در ساخت خانه استفاده می کنید، علاوه بر کاهش سر و صدا، از ورود سرما و گرما به خانه جلوگیری میکنید. از طرفی محل قرارگیری پنجرهها به طرف نور خورشید و بزرگی و کوچکی آن در متعادل سازی دمای محیط تأثیرگذار هستند.
5.اصلاح درب های خروجی (Correct exterior doors)
درب های خروجی خانه، تأثیر زیادی در ورود و خروج گرما دارند. از این رو تا حد امکان دربهای چوبی و قدیمی خود را تعویض کنید و به جای آن از دربهای دوجداره استفاده کنید.
6.نورپردازیLED (LED Lighting)
استفاده از لامپ های کم مصرف به جای لامپهای رشتهای، تا حد زیادی مصرف برق خانه شما را کاهش میدهد. لامپهای LED انواع مختلفی دارند که استفاده از آنها در بخشهای مختلف ویلا موجب صرفه جویی در مصرف انرژی و کاهش تولید کربن دی اکسید خواهد شد. البته زمانی که طراحی خانه شما به شیوه اصولی باشد، دیگر نیازی نخواهید داشت تا در طول روز از روشناییهای الکتریکی استفاده کنید.
7.استفاده از لوازم خانگی کم مصرف (Energy efficient appliances)
علاوه بر معماری خارجی خانه، دکوراسیون داخلی هم در ایجاد خانههایی سازگار با محیط زیست تأثیرگذار هستند. وسایلی مثل یخچال، ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، اتو، فر و … با رتبه های انرژی بالا (A) باعث کاهش مصرف انرژی و پایین آمدن هزینههای شما خواهند شد.
8.انتخاب رنگ مناسب خانه (Exterior color)
رنگنقش تأثیرگذاری در مصرف انرژی و کنترل دما دارد. زمانی که رنگ خانه روشنتر باشد، خانه شما خنکتر خواهد بود. از طرفی هر چه رنگ خانه تیرهتر باشد، خانه گرمتر می شود. در نتیجه با توجه به موقعیت جغرافیایی و آب و هوای خانه، رنگ مناسبی برای خانه انتخاب کنید تا مصرف انرژی شما کاهش پیدا کند.
9.کفپوش (Flooring)
اگر میخواهید خانهای سبز داشته باشید، باید در انتخاب کفپوش دقت کنید. فرش یا موکت عضو جدانشدنی از خانه ما ایرانیها، یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار در حفظ دمای خانه است. استفاده از فرش در اتاقها و پذیرایی، می تواند مصرف گاز و برق در زمستانها کاهش دهد.
10.بام سبز (Green roof)
احتمالاً تا به حال تصاویری از ویلاهای خارجی را دیده باشید که روی سقف و دیوارهای خود فضای سبز ایجاد کردهاند. این ویلاها که در دسته ویلاهای سازگار با محیط زیست قرار میگیرند، برای محوطه سازی، تهویه طبیعی و کاهش کربن، دست به اقدام جالبی زدهاند. از سال 1970 میلادی تکنولوژی جدید و کارآمدی با نام بام سبز به طراحی خانهها اضافه شد. امروزه در بسیاری از برجهای مسکونی یا ویلاهای سراسر جهان شاهد محوطه سازی و کاشت گل و گیاه بر روی پشت بام، سقف و یا حتی دیوارها هستیم.
شاید برایتان جالب باشد:
کمی پایینتر از پارک نیاوران تهران، مرکز خریدی با نام اطلس مال قرار گرفته است. مرکز خرید اطلس مال یکی از زیباترین مراکز خریدی است که با تکیه بر اصول بام سبز، طراحی و ساخته شده است.
11.تکنولوژی هوشمند (Smart-Home Technology)
امروزه بسیاری از خانههای سازگار با محیط زیست در جهان از سیستمهای مدرن و هوشمندی برخوردار هستند. فناوری AMX یکی از سیستمهای هوشمندی است که از طریق آن میتوان نور، دما، آبیاری، صدا و … خانه را کنترل کنید. سیستمهایی که چه از داخل خانه و چه از راه دور امکان مدیریت وضعیت خانه و کنترل انرژی را به شما میدهد.
12.دکوراسیون سازگار با محیط زیست
برای داشتن یک خانه سبز، باید در انتخاب وسایل و دکوراسیون داخلی خانه هم دقت کنید. با استفاده از مواد قابل بازیافت، مبلمان بادوام، مواد طبیعی مثل سنگ، چوب، پرورش درختان خاص و … می توانید در عین زیبایی، خانهای سازگار با محیط زیست داشته باشید.
خانه سبز یا خانه پایدار (Eco-friendly Home) به خانههایی گفته میشود که در ساخت آنها از مصالح و موادی استفاده شده که سازگار با محیط زیست هستند و کمترین اثرات مخرب را بر روی طبیعت میگذارند.
استفاده از تکنولوژیهای مدرن، استفاده از لامپهای کم مصرف، ایجاد بام سبز، معماری اصولی، عایق بندی مناسب، استفاده از مصالح سازگار با محیط زیست، استفاده از پنلهای خورشیدی و … از ویژگیهایی است که در ساخت خانههای دوستدار طبیعت رعایت میشود.
در پایان ...
همان طور که خواندید، خانههای سبز نه تنها با محیط زیست سازگار هستند، بلکه خانههای مدرنی هستند که از سیستم های نوین هوشمند برای کاهش مصرف انرژی در آنها استفاده می شود. با ساخت خانههای دوستدار طبیعت نه تنها زندگی هوشمندی را تجربه میکنید، بلکه گام بزرگی در کاهش مصرف سوخت های فسیلی و حفظ محیط زیست بر میدارید.