حق کمیسیون املاک در معاملات مختلف ملکی چگونه محاسبه می‌شود؟ | سال 1401
حق کمیسیون املاک تعرفه‌ای است که باید در همه معاملات ملکی به بنگاه‌ها و مشاوران املاک پرداخت کنید. فرقی نمی‌کند که قرارداد بین خریدار و فروشنده است یا موجر و مستأجر؛ شما ملزم به پرداخت مبلغ نیم درصد یا 0.25٪ از ارزش کل معامله به بنگاه خواهید بود.
شغل مشاوران املاک، ارائه خدمات به طرفین معامله و پیدا کردن مشتری برای املاک است. حق الزحمه‌ای که این مشاوران برای انجام معاملات دریافت می‌کنند به عنوان حق کمیسیون املاک شناخته می‌شود.
مبلغ کمیسیون هر ساله توسط اداره صنعت، معدن و تجارت اعلام می‌شود. اما حق کمیسیون مسکن همیشه شامل عرف بازار نیست. در زمان خرید و فروش املاک لوکس یا ویلا و زمین در شمال، احتمالاً با عبارت حق کمیسیون توافقی بر می‌خورید. این مبلغ بیشتر از حق کمیسیون قانونی ملک است که به مشاورین املاک پرداخت می‌شود.
با این مقاله از مجله گیلیم همراه باشید تا هر آنچه بایستی در مورد نحوه محاسبه کمیسیون املاک بدانید را بازگو کنیم.
حق کمیسیون مسکن مبلغی است که مشاوران املاک با انجام معامله در بنگاه ملکی دریافت می‌کنند. هر یک از معاملات مسکن اعم از خرید و فروش یا رهن و اجاره دارای مبلغ و نحوه محاسبه متفاوتی هستند. اما به طور کلی یک مشاور املاک بسته به ارزش یک معامله، حق کمیسیون دریافت می‌کند.
برای مثال در سال 1401 حق کمیسیون از خرید و فروش ملک تا سقف ۵۰۰ میلیون تومان 0.5٪ از ارزش ملک است. همچنین، حق کمیسیون املاک در قرارداد رهن و اجاره 25٪ از مبلغ معامله است.
انواع حق کمیسیون املاک
حق کمیسیون مشاوران املاک در شهرهای مختلف و بسته به نوع معامله متفاوت است. اما اگر بخواهیم کمیسیون املاک را با توجه به بیشترین معاملات صورت گرفته در بنگاه‌ها تقسیم بندی کنیم، به موارد زیر بر می‌خوریم.
- کمیسیون رهن کامل
- کمیسیون اجاره
- کمیسیون رهن و اجاره
- کمیسیون در صورت فسخ قرارداد
- کمیسیون معاوضه ملک
- کمیسیون خرید و فروش
- کمیسیون مشارکت در ساخت
- کمیسیون توافقی
یکی از مهم‌ترین بخش‌های هر معامله، نحوه پرداخت ثمن معامله است. از این رو پیشنهاد می‌کنیم مطلب “ثمن معامله چیست؟” را مطالعه کنید.
نحوه محاسبه کمیسیون خرید و فروش
در قانون مصوب سال 1401، معامله‌های خرید و فروش ملک تا سقف 500 میلیون تومان شامل 0.5 درصد از ارزش ملک است. اگر مبلغ معامله بیش از این میزان باشد، به ازای هر مبلغ اضافه باید 0.25 درصد محاسبه شود. جمع این دو عدد، مبلغ نهایی حق کمیسیون املاک خرید و فروش سال 1401 خواهد بود.
فرمول | مثال: خرید خانه 2 میلیارد تومان |
500 میلیون تومان × 0.5٪ = حق کمیسیون اولیه | 2.500.000=0.005×500.000.000 |
1میلیارد و 500 تومان × 0.25٪ = حق کمیسیون ثانویه | 3.750.000=0.0025×1.500.000.000 |
حق کمیسیون اولیه + حق کمیسیون ثانویه = جمع کمیسیون | 6.250.000=2.500.000+3.750.000 |
حق کمیسیون معامله × 9٪ مالیات = مالیات معامله | 562.500=0.09×6.250.000 |
مبلغ مالیات + حق کمیسیون = سهم پرداختی هر طرف از معامله | 6.812.500=6.250.000+562.500 |
نکته: این فرمول مربوط به تعرفه قانونی کمیسیون املاک در خصوص خرید و فروش است. اما در اکثر بنگاههای املاک، تمام مبلغ خانه (برای مثال ۲ میلیارد تومان) × 0.5٪ می‌شود؛ یعنی عملاً 0.25٪ جایگاهی در فرمول محاسبه بنگاههای املاک ندارد.
نحوه محاسبه کمیسیون رهن کامل
برای محاسبه حق کمیسیون املاک در معاملات رهن کامل به جدول زیر توجه کنید. لازم به ذکر است که مبلغ نهایی کمیسیون مربوط به سهم هر یک از طرفین به صورت جداگانه می‌باشد. یعنی موجر و مستأجر هر کدام باید مبلغ 1.635.000 میلیون تومان را به بنگاه املاک پرداخت کنند.
فرمول | مثال: رهن کامل 200 میلیون تومان |
مبلغ رهن × 30.000 = تبدیل رهن به اجاره | 6.000.000=30.000×200 |
اجاره × 25٪ حق کمیسیون = حق کمیسیون معامله | 1.500.000=0.25×6.000.000 |
حق کمیسیون معامله × 9٪ مالیات = مالیات معامله | 135.000=0.09×1.500.000 |
مبلغ مالیات + حق کمیسیون = سهم پرداختی هر طرف از معامله | 1.635.000=1.500.000+135.000 |
نکته: به ازای هر یک میلیون تومان رهن باید مبلغ 30 هزار تومان در نظر بگیرید.
نحوه محاسبه کمیسیون رهن و اجاره
در مواردی معامله بین موجر و مستأجر شامل قرارداد رهن و اجاره است. در این صورت باید حق کمیسیون املاک را به شیوه زیر محاسبه کنید.
فرمول | مثال: رهن 300 میلیون تومان و 6 میلیون تومان اجاره |
مبلغ رهن × 30.000 = تبدیل رهن به اجاره | 9.000.000=30.000×300 |
مبلغ رهن تبدیل شده به اجاره + اجاره بها = مجموع رهن و اجاره بها | 15.000.000=9.000.000+6.000.000 |
مجموع رهن و اجاره بها × 25٪ حق کمیسیون = حق کمیسیون معامله | 3.750.000=0.25×15.000.000 |
حق کمیسیون معامله × 9٪ مالیات = مالیات معامله | 337.500=0.09×3.750.000 |
مبلغ مالیات + حق کمیسیون = سهم پرداختی هر طرف از معامله | 4.087.500=3.750.000+337.500 |
حق کمیسیون توافقی چیست؟
موارد بالا مربوط به فرمول دریافت محاسبه حق کمیسیون قانونی است. اما در مورد املاک لوکس و معاملات در شهرهای شمالی احتمالاً به کلمه کمیسیون توافقی برخورده باشید. حق کمیسیون توافقی خارج عرف قانونی است و امکان پیگرد قضایی برای آن وجود دارد.
اما به هر حال در معاملات پر سود و گران قیمت که امکان فروش املاک دشوار باشد، فروشنده با مشاوران املاک توافق می‌کند که در صورت فروش ملک، مبلغی فراتر از حق قانونی مشاور به او پرداخت کند. به این نوع حق کمیسیون، کمیسیون توافقی می‌گویند.
سؤالات متداول
در صورتی که طرفین قصد برهم زدن معامله را داشته باشند، حق فسخ قرارداد را دارند. اما با فسخ قرارداد، حق کمیسیون بنگاه فسخ نخواهد شد. اما اگر مشاور املاک هنوز قرارداد را در سامانه املاک و اسکان ثبت نکرده باشد، مبلغ مالیات از حق کمیسیون کسر و مابقی مبلغ باید توسط طرفین پرداخت شود.
خیر، حق کمیسیون املاک با توجه به مصوبه صادره از سمت اتحادیه املاک همان شهر و استان محاسبه خواهد شد و با دیگر شهرها متفاوت است.
حق کمیسیون تعرفه‌ای است که مشاوران املاک به ازای انجام هر معامله دریافت می‌کنند.
در پایان ...
مشاوران املاک هم همانند دیگر شاغلان دارای دستمزدی هستند که به آن حق کمیسیون می‌گویند. حق کمیسیون املاک هر ساله توسط اداره صنعت، معدن و تجارت تعیین می‌شود. مشاوران املاک به صورت قانونی موظف به دریافت حق کمیسیون تعیین شده از سوی اداره صنعت، معدن و تجارت هستند. در صورتی که مشاوران املاک درخواست کمیسیون غیر قانونی یا توافقی داشته باشند، امکان پیگیری و شکایت برای شما وجود دارد.
باسلام
امیدوارم مرجعی پیدا بشه که سرو سامانی به بنگاههای شهر پرند بده.بلا استثنا برای هر معامله مبلغی غیر متعارف بین 40 تا 100میلیون یا بیشتر بابت به اصطلاح خودشون بالا بود می گیرن این وسط بیچاره خریدار که از مسایل پشت پرده خبر نداره