ممنوع المعامله شخصی است که به دلایل قانونی، صلاحیت انجام معامله را ندارد یا از انجام معامله منع شده است. هر فردی میتواند ممنوع المعامله شود. افراد ممنوع المعامله میتوانند تجار ورشکسته باشند یا حتی افراد صغیری که تا رسیدن به سن قانونی صلاحیت انجام معامله را ندارند.
اما چند سؤال وجود دارد که چگونه فرد ممنوع المعامله را تشخیص دهیم؟ افراد به چه دلایلی ممنوع المعامله میشوند؟ چگونه با کد ملی استعلام ممنوع المعامله بودن شخص طرف قراردادمان را بگیریم؟ و در آخر اگر ممنوع المعامله شدیم چگونه نسبت به رفع اثر آن اقدام کنیم؟
از آنجایی که در زمان خرید و فروش ملک، یکی از مهمترین مسائلی که باید در مورد آن تحقیق کنید، ممنوع المعامله نبودن شخص مقابل است؛ در این مقاله از مجله گیلیم قصد داریم تا صفر تا صد هر آنچه باید در مورد ممنوع المعامله بودن بدانید، بازگو کنیم. ما را در ادامه همراهی کنید.
بر اساس قانون، اشخاص ممنوع المعامله کسانی هستند که قانونگذار آنها را از انجام معامله و مداخله در اموال خود به صورت کلی یا جزئی تا مدت زمان مشخص منع کرده است. شخص ممنوع المعامله میتواند شخص حقیقی یا حقوقی باشد.
البته در صورتی که فرد ممنوع المعامله به هر طریقی معاملهای انجام دهد، معامله وی غیر نافذ و باطل است. اگر بخواهیم انواع افراد ممنوع معامله را تقسیم بندی کنیم، به سه دسته کلی میرسیم.
انواع افراد ممنوع المعامله
محجورین یا همان اشخاصی که بالغ، عاقل با رشید نیستند.
تجار ورشکسته
محکومین دادگاه که به واسطه صدور حکم دادستان ممنوع المعامله هستند.
افراد ممنوع معامله در قانون مدنی و تجارت
در قانون مدنی در شرایط اساسی برای صحت معامله، موارد مختلفی آمده است:
ماده 190 قانون مدنی
بیشتر بخوانید
برای صحت سنجی هر معامله شرایط ذیل اساسی را بررسی کنید: 1.قصد طرفین و رضای آنها 2.اهلیت طرفین 3.موضوع معین که مورد معامله باشد 4.مشروعیت جهت معامله
ماده 212 و 213 قانون مدنی
بیشتر بخوانید
معامله با اشخاصی که بالغ یا عاقل یا رشید نیستند به واسطه عدم اهلیت باطل است. همچنین، معامله محجورین نافذ نیست.
ماده 418 قانون تجارت
بیشتر بخوانید
تاجر ورشکسته از تاریخ صدور حکم از مداخله در تمام اموال خود حتی آنچه که ممکن است در مدت ورشکستگی عاید او گردد ممنوع است. در کلیه اختیارات و حقوق مالی ورشکسته که استفاده از آن مؤثر در تأدیه دیون او باشد مدیر تصفیه قائممقام قانونی ورشکسته بوده و حق دارد به جای او از اختیارات و حقوق مزبوره استفاده کند.
قبلی
بعدی
استعلام ممنوع المعامله
حالا به سراغ مهمترین سؤال کاربران در خصوص چگونگی استعلام افراد ممنوع المعامله میرسیم. دفاتر ثبت اسناد رسمی کشور، معاونت قضائی دادستانی کل کشور و ادارات ثبت اسناد و املاک کشور ارگانهایی هستند که امکان استعلام حضوری افراد ممنوع المعامله را فراهم کردهاند.
1. اسامی افراد ممنوع المعامله در سایت
سامانه www.sima724.ir و سامانه www.th.ssaa.ir قرار است تا قابلیت استعلام آنلاین افراد ممنوع المعامله را راه اندازی کنند. اما تاکنون خبر جدیدی در خصوص زمان راه اندازی این سامانه در این دو سایت وجود ندارد.
2. استعلام ممنوع المعامله با کد ملی
استعلام وضعیت ممنوع معامله بودن با کد ملی تنها به صورت حضوری و در دفاتر ذکر شده امکان پذیر است. البته برای استعلام گرفتن، نیازمند داشتن دستور قضایی هستید.
رفع سوء اثر ممنوع معاملگی محجورین پس از رسیدن به سن قانونی برداشته میشود.
ممنوعیت افراد ممنوع المعامله که به دلایلی همچون بدهی، ارتکاب جرم و ... قادر به انجام معامله نیستند، پس از رفع سوء اثر برداشته میشود.
اسناد رسمی تحت هیچ شرایطی حق ثبت سند یا نقل و انتقال افراد ممنوع المعامله را ندارند.
افراد ممنوع معامله میتوانند وکالت رسمی شخص دیگری را قبول کنند.
استعلام وضعیت ممنوع المعامله بودن اشخاص قبل از انعقاد قرارداد ضروری است.
در صورتی که با اشخاص ممنوع معامله، نقل و انتقالی داشته باشید، معامله شما غیر نافذ خواهد بود.
نحوه رفع ممنوع المعامله بودن
اگر ممنوع المعامله بودن به دلیل بالغ نبودن فرد محجور باشد، با رسیدن به سن 18 سالگی ممنوعیت وی برطرف میشود. همچنین، تجار ورشکسته پس از رفع ورشکستگی یا پرداخت بدهی خود، قادر به نقل و انتقال املاک خود هستند.
اما اشخاصی که به علت حکم دادگاه ممنوع المعامله شدند، تنها پس از رفع موانع قضایی و صدور حکم رفع ممنوعیت معامله از سوی دادگاه، قادر به انجام معامله خواهند بود.
به اشخاص حقیقی یا حقوقی که به دلایلی مثل عدم اهلیت، ورشکستی یا به دستور قضایی از انجام معامله به صورت کلی یا جزئی تا مدت زمان مشخص منع شدهاند، ممنوع المعامله میگویند.
نمیتوان زمان مشخصی برای رفع ممنوع المعامله بودن افراد در نظر گرفت. با توجه به شرایط فرد این زمان میتواند به صورت دائم یا موقت باشد.
در پایان ...
همان طور که مطالعه کردید، معامله با فرد ممنوع المعامله باطل است. از این رو این در گوشه ذهن خود داشته باشید که حتماً قبل از انجام هر نوع قرارداد و معامله، حتی برای دریافت قرارداد وکالت از شخص، استعلام وضعیت حقوقی آن شخص را دریافت کنید.
شما چه تجربهای در خصوص برخورد با افراد ممنوع المعامله دارید؟ اگر سؤالی در این خصوص ذهنتان را مشغول کرد، آن را در قسمت دیدگاه به اشتراک بگذارید.