تأثیر این روزهای برجام بر بازار مسکن
این روزها با انتشار خبرهای مختلف از برجام، بازار مسکن هم از تب و تاب افتاده و دوران رکود خود را سپری می‌کند. اگر نگاهی به میزان خرید و فروش در چهار ماهه اول سال 1401 بیندازیم، متوجه سیر نزولی معاملات مسکن خواهیم شد.
به نظر می‌رسد که خریداران و فروشندگان هر دو به خاطر مشخص نبودن وضعیت توافقات برجام دست نگه داشته‌اند و همگی منتظر شنیدن خبرهایی جدید هستند. البته همان قدر که بازار خرید و فروش مسکن کمرنگ شده؛ از آن طرف، بازار رهن و اجاره مسکن همچنان سیر صعودی خود را طی می‌کند.
دست نگه داشتن خریداران و فروشندگان، عامل اصلی رکود در بازار مسکن شده است. اما اگر توافقات برجام صورت بگیرد، چه تأثیراتی بر بازار مسکن خواهد گذاشت؟
تأثیر برجام بر قیمت مسکن
طبق نظر کارشناسان، با اجرایی شدن برجام، شاهد کمی رکود در بازار خرید و فروش مکسن خواهیم بود. چرا که خریداران و فروشندگان منتظر توافقات برجام و پایین آمدن قیمت‌ها هستند. از این رو متقاضیان فروش خانه بیشتر می‌شوند، اما به خاطر نبود تقاضا در این بازار، شاهد رکود قیمت مسکن خواهیم بود.
از آن طرف، در صورت عدم توافقات برجام، خریداران مسکن، از بیم گران شدن قیمت‌ها، به دنبال خرید خانه خواهند بود. اما فروشندگان با علم به اینکه قیمت خانه به زودی افزایش پیدا می‌کند، از فروش خانه منصرف می‌شوند. یعنی تقاضا در بازار مسکن افزایش پیدا می‌کند و از آن طرف عرضه به شدت کاهش پیدا می‌کند.
در این صورت خریداران واقعی یا مجبورند خانه‌هایی با قیمت بالا و غیرواقعی را خریداری کنند، یا پول خود را همچنان نقد نگه دارند. برای مثال در 4 ساله دوم دولت قبل، شاهد چنین داستانی بوده‌ایم. عرضه در بازار مسکن به شدت کاهش پیدا کرد و فروشندگان باقی مانده، با قیمت‌هایی چند برابر قیمت اصلی حاضر به فروش خانه بودند. خریداران هم مجبور به خرید خانه بودند تا حدی ارزش پول نقد خود را با این کار حفظ کنند.
دیگر عوامل تأثیرگذار بر رکود مسکن
طبق بررسی‌های میدانی، خرید و فروش خانه در تهران به نسبت ماه گذشته، نصف شده است. به طوری که در مردادماه شاهد افت معاملات مسکن بوده‌ایم. یکی از عوامل تأثیرگذار در نوسانات اخیر بازار، رشد قیمت نهاده‌های ساختمانی است. هر چه قیمت این نهاده‌ها بالاتر می‌رود، توان خرید و ساخت و ساز هم با افت روبرو می‌شود.
از طرف دیگر نبود مشتریان واقعی برای خرید مسکن باعث شده تا معاملات کاهش پیدا کند. با توجه به نظر کارشناسان با توافقات برجام، شاهد افت قیمت نهاده‌هایی مثل میلگرد، سیمان و … خواهیم بود. از آن طرف با افزایش تقاضا در بازار مسکن، نیاز به ساخت خانه افزایش پیدا می‌کند. از آنجایی که تا حدودی قیمت نهاده‌های ساختمانی کاهش پیدا می‌کند، سازندگان هم به خاطر افزایش سود خود، دوباره به بازار ساخت و ساز باز می‌گردند.
اما در چند ماه اخیر هر چه در بخش خرید و فروش شاهد افت قیمت بوده‌ایم، از آن طرف صاحب خانه‌ها با افزایش بی رویه نرخ اجاره بها، بازار اجاره مسکن را در حالت صعودی قرار داده‌اند.