جاذبه‌های گردشگری ماسوله گیلان | معرفی 15 جاذبه روستای پلکانی ماسوله
چقدر در مورد روستای پلکانی ایران (ماسوله) اطلاعات دارید؟ آیا جاذبه‌های گردشگری ماسوله را می‌شناسید؟!
روستای ماسوله یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان گیلان و شهر رشت می‌باشد. این روستا یکی از خاص‌ترین روستاهای پلکانی ایران و جهان به شمار می‌آید. ماسوله، حدوداً در ۶۰ کیلومتری رشت و 35 کیلومتری فومن قرار دارد. این مکان بسیار زیبا و فوق‌العادهِ جاذبه‌های منحصر به فردی دارد.
جاذبه‌های ماسوله شامل روستای ماسوله، آبشارها (آبشار رودخان، خرم بو یا خربو، آبشار توریشوم، آبشار لارچشمه)، چشمه‌ی آب معدنی، پارک جنگلی، موزه‌ی مردم شناسی، موزه‌ی حیات وحش، قله شاه معلم، بقعه‌ی عون بن علی، امامزاده هاشم، کاروان سراها، ییلاقات ماسوله و … است. در ادامه با گیلیم همراه باشید تا هر یک از این جاذبه‌ها را به شما معرفی کنیم.
روستای ماسوله کجاست؟
روستای ماسوله در ارتفاع ۱۰۵۰ متری از سطح دریا قرار گرفته است. این روستای شگفت انگیز و بسیار زیبا، در دامنه‌های جنگلی البرز جا خوش کرده است. زیبایی‌های ماسوله، هر بیننده‌ای را مسحور خود می‌کند؛ به طوری که از ماسوله به عنوان بهشت ایران یاد می‌شود. قدمت این مکان زیبا به حدود هزار سال قبل می‌رسد و روایات متعددی از چگونگی ایجاد ماسوله وجود دارد.
معروف‌ترین روایت در مورد چگونگی به وجود آمدن ماسوله به وجود بقعه‌ی عون بن محمد بن علی اشاره می‌کند. طبق اعتقاد عده‌ی کثیری، امام زاده عون بن محمد از چوپانی درخواست می‌کند بعد از فوتش او را در ماسوله‌ی فعلی دفن کند.
همین اتفاق باعث به وجود آمدن تدریجی روستای ماسوله می‌شود. روایتی، زلزله بزرگ سال ۸۹۰ هجری قمری را علت کوچ ماسوله‌ای‌ها به مکان فعلی بیان می‌کند و روایتی دیگر نیز همه گیر شدن بیماری طاعون در سال ۹۴۳ هجری قمری را در کشور، دلیل جا به جایی ذکر می‌کند.
لهجه‌ی مردم این روستا شبیه به تالشی است. آنها معتقدند گویش رایج در ماسوله، موسلی نام دارد. اهالی این روستا بسیار مهمان‌نواز و مهربان هستند؛ به طوری که با گردشگران به خوبی ارتباط گرفته و خوش‌رفتار هستند.
از جاذبه‌های خاص روستای ماسوله، لباس های رنگارنگ زنان و مردان است. برگزاری مراسم‌های آیینی در ماسوله بسیار پرشور می‌باشد. فرهنگ غنی، آداب و رسوم خاص، غذاهای محلی و صنایع دستی باعث شده که روستای ماسوله و فرهنگ محلی مردم آنجا، به جاذبه های گردشگری آن دیار اضافه شوند.
لیست جاذبه‌های ماسوله گیلان
1. خانه‌های ماسوله
یکی از جاذبه‌های ماسوله، وجود خانه‌های بسیار زیبا با معماری شگفت انگیز است. هریک از این خانه‌ها، به صورت پلکانی بنا شده که بخش جذاب آن، حیاط هر خانه است که پشت بام همسایه‌ی پایین به حساب می‌آید.
مصالحی که در ساخت این خانه‌ها استفاده شده، کاملاً بومی است. بیشتر خانه‌ها دارای نمای بیرونی با رنگ زرد هستند. اقامت در یکی از این خانه‌ها با معماری بی نظیر سنتی؛ می‌تواند یک خاطره بسیار زیبا و شگفت انگیز برای شما رقم بزند.
بیدار شدن در ماسوله ممکن است با دیدن چنین مناظری همراه باشد: مه بسیار زیبایی که فضای کل روستا را پر کرده، صدای پرندگان، بوی نم باران، بوی نان تازه و آن طبیعت سحرآمیز که همگی اینها؛ شما را مدهوش خواهد کرد.
2. آبشار رودخان ماسوله
رودخانه و آبشار رودخان، یکی از چندین آبشار و رودخانه‌ی ماسوله است که در غرب ماسوله قرار دارد و ارتفاع آن به حدود ۲۰ متر می رسد. این آبشار زیبا بر روی رودخانه‌ی رودخان قرار دارد. برای مشاهده این آبشار زیبا از نزدیک، باید پس از پارک وسیله‌ی نقلیه، مسیر کوتاهی را به صورت پیاده طی نموده تا به آبشار برسید.
رودخانه‌ای که آبشار رودخان بر روی آن قرار گرفته، از میان روستای ماسوله عبور می‌کند. سرچشمه‌ی اصلی این رود از چشمه‌های بالادست و برف کوه‌های مجاور ماسوله می‌باشد. این رود زیبا، بعد از عبور از ماسوله نام دیگری به خود می‌گیرد و در بخشِ سرایان، به زیگل و لیکوند معروف است.
3. آبشار کوشم
آبشار کوشم یکی از بلندترین آبشارهای ماسوله به شمار می آید. این آبشار بسیار زیبا حدوداً 30 متر ارتفاع دارد که در قسمت پایانی دره‌ی جنگلی ماسوله و در میان ارتفاعات این بخش قرار گرفته است. مسیری که به این آبشار منتهی می شود بسیار زیبا و چشم نواز است. آبشار کوشم در جهت مخالف جریان آب قرار دارد و دارای شیب ملایمی است.
4. آبشار خرم بو (خربو)
آبشار خربو در میان جنگل‌های ماسوله قرار دارد. آب این آبشار بسیار گوارا است. می‌توان گفت این آبشار یکی از بهترین جاذبه‌های ماسوله است چرا که طبیعت آن کاملاً بکر و دست نخورده می‌باشد. از مزایای آبشار خرم بو این است که در مسیر رسیدن به آبشار؛ می‌توانید از جاذبه های دیگری مانند بازار ماسوله، سایت سنگ نوردی و بقعه‌ی امامزاده هاشم دیدن کنید.
پیشنهاد می‌کنیم قبل از سفر به گیلان مطلب جامع “راهنمای سفر به گیلان” را مطالعه کنید.
5. آبشار تریشوم
مسافت روستای ماسوله تا آبشار تریشوم حدوداً یک کیلومتر می باشد. این آبشار در دامنه‌ی قله تریشوم قرار گرفته است. اگر در فصل گرم سال به ماسوله سفر کنید؛ امکان آب‌تنی در میان حوضچه‌های آبشار وجود دارد، چون در بیشتر روزهای سال، آب آبشار سرد است. فقط در تابستان که آفتاب، گرمای بیشتری دارد؛ آب حوضچه ها گرم است.
برای اینکه به آبشار برسید نیاز است از داخل آب گذر کنید. بنابراین به همراه داشتن لباس و کفش مناسب را فراموش نکنید!
6. آبشار لار چشمه
آبشار لار چشمه یکی دیگر از جاذبه‌های دیدنی، طبیعی و بکر ماسوله است. این آبشار دارای ارتفاعی در حدود ۶ متر می باشد که در مجاورت روستای ماسوله و جاده فومن قرار دارد. در اطراف آبشار لار چشمه حوضچه‌های کوچک آب وجود دارد که باعث شده چشم انداز آبشار بسیار زیباتر شود. در مجاورت این حوضچه‌ها؛ استراحتگاه، قهوه‌خانه و رستوران وجود دارد که گردشگران می‌توانند در این مکان‌ها از فضای سرسبز اطراف آبشار لذت بیشتری ببرند.
7. چشمه علی زاخوانی
در روستای زیبای ماسوله علاوه بر رود و آبشار؛ چشمه‌ی آب معدنی نیز وجود دارد. این چشمه کمی بالاتر از بازار روستا قرار گرفته است. چشمه‌ی آب معدنی علی زاخوانی دارای بی‌کربنات فراوانی بوده که برای بسیاری از بیماری‌ها مفید است.
وجود این فلز و سایر فلزات مانند آهن باعث شده تا رنگ و طعم آب چشمه چندان گوارا نباشد و نوشیدن آن برای هر شخص خوشایند نباشد؛ ولی مردم محلی روستا این آب را با شکر مخلوط کرده و می‌نوشند، چون معتقدند این آب معدنی برای بسیاری از بیماری‌ها به خصوص بیماری‌های گوارشی و ریوی مفید می‌باشد.
چشمه‌ی آب معدنی علی زاخوانی، به چشمه‌ی آب معدنی زمزم نیز معروف است. دسترسی به این مکان از سمت فومن بسیار آسان می‌باشد.
زیبایی و جذابیت طبیعی کم نظیر ماسوله، نیاز به نگهداری و مراقبت بیشتر توسط گردشگران دارد. در صورت سفر به ماسوله با همراه داشتن کیسه‌های زباله و رها نکردن زباله‌ها در طبیعت، باعث بقای بیشتر این جاذبه‌ها مخصوصاً آبشارهای ماسوله خواهیم بود.
8. پارک جنگلی ماسوله
پارک جنگلی ماسوله دارای وسعتی بالغ بر ۲۴۰۰ هکتار از جاذبه‌های ماسوله محسوب می‌شود. این پارک جنگلی با ارتفاع ۱۸۰۰ متری از سطح دریا جزو پارک‌های کوهستانی به شمار می‌آید. در این محیط بسیار زیبا درختانی مانند: راش، توسکا، فندق، درختان آزاد و گیاهان دارویی مشاهده خواهید نمود.
آب و هوای این پارک جنگلی به دلیل کوهستانی بودن، عموماً خنک است، این آب و هوا و اقلیم باعث به وجود آمدن پوشش گیاهی متراکم شده است. امکانات داخل پارک شامل آلاچیق، دکه و رستوران‌های مختلف، سرویس بهداشتی، گشت‌های امنیتی و … می باشد.
در رستوران‌های پارک انواع غذاهای سنتی به خصوص آش دوغ سرو می‌شود. بیشتر مسیرهای پارک جنگلی که دارای شیب تندتری هستند به صورت پلکانی است.
9. موزه مردم شناسی ماسوله
موزه‌ی مردم‌شناسی ماسوله در سال ۱۳۸۱ توسط شخصی به نام فرهاد شرفی ماسوله‌ای تأسیس شده است. این موزه از نظر موقعیت جغرافیایی در بخش ورودی شهر ماسوله قرار گرفته است. این موزه، حدوداً در 36 کیلومتری شهر فومن قرار دارد.
سازه‌ی موزه گلی بوده که حدود ۶۰ متر زیربنا با محوطه‌ای به مساحت ۲۰۰ متر دارد. در محوطه، شاهد بالکنی بسیار زیبا با گلدان‌های رنگارنگ خواهید بود که چشم هر بیننده‌ای را به خود جلب می‌کند. در این محوطه از عکاسی غافل نشده و خاطرات خود را در آن فضای زیبا ثبت کنید.
موزه‌ی مردم‌شناسی دارای سه بخش است که در هر یک از این بخش‌ها گنجینه‌هایی از فرهنگ، آداب و رسوم، مردم روستا، اشیای قدیمی، ادوات کشاورزی، پوشش مردم روستا به صورت بازسازی شده (با مجسمه)، صنایع دستی و عروسک‌های رنگارنگ و زیبا به نمایش گذاشته شده است.
این مجموعه، یک موزه‌ی شخصی می‌باشد. در صورتی که به ماسوله سفر کردید بازدید از این موزه را از دست ندهید. تماشای موزه برای فرزندانتان بسیار دلچسب خواهد بود.
10. موزه حیات وحش
علاوه بر موزه مردم‌شناسی در ماسوله، یک موزه‌ی حیات وحش نیز وجود دارد. در این موزه، پرندگان و حیوانات متعددی به صورت تاکسیدرمی شده وجود دارند که بسیاری از آنها بر اثر شکار نابجا تلف شده‌اند ولی هم اکنون آنها به صورت تاکسیدرمی شده در این موزه نگهداری می شوند.
علاوه بر این در ماسوله دو موزه دیگر وجود دارد: موزه‌ی میراث فرهنگی و موزه‌ی امامزاده. موزه‌ی میراث فرهنگی دارای وسعت زیادی نیست و در آن آثاری از دوران قاجاریه به نمایش گذاشته شده است. مکانی که این موزه در آن قرار دارد، کشه سر نام دارد.
موزه‌ی بعدی، موزه‌ی امامزاده است که در این موزه، سنگ مزار امام زاده و کتاب‌هایی از دوران تیموریان و صفویان برای بازدید وجود دارد.
11. قله‌ی شاه معلم
قله‌ی شاه معلم دارای ارتفاعی در حدود ۳۰۵۸ متر بوده و از نظر جغرافیایی در بخش غربی روستای ماسوله قرار دارد. این قله، دومین قله بلند استان گیلان می باشد، از این رو مورد توجه کوهنوردان قرار دارد. مسیر صعود به قلّه، علاوه بر داشتن زیبایی‌های بکر و شگفت‌انگیز، بسیار سخت است.
با این حال، جمعی از کوهنوردان با نصب پرچم‌های راهنما، شما را تا انتهای مسیر راهنمایی می‌کنند. هر اندازه به سمت بالا می‌روید؛ شیب قله بیشتر و صعود سخت‌تر خواهد بود. همین موضوع باعث جذابیت صعود به قلّه می‌شود. در میان مردم محلی ماسوله، قله‌ی شاه معلم به ماسوله داغی معروف است. داغ در زبان ترکی به معنی کوه است و در واقع ماسوله داغی یعنی کوه ماسوله.
نام‌گذاری قله‌ی شاه معلم بر اساس روایاتی از گذشتگان است. طبق این روایات، شخصی عابد و پرهیزگار به نام شاه معلم، سال‌ها برای عبادت و سیر و سلوک در این قلّه می‌زیسته و عبادت می‌کرده است.
12. بقعه‌ی عون بن علی
این زیارتگاه و امامزاده در میان مردم بومی ماسوله به چله خانه یا قلندر معروف است. طبق اسناد و شجره‌نامه، این امامزاده فرزند محمد حنفیه –پسر امام علی علیه السلام– است. در مراسم‌های مذهبی، این مکان مملو از جمعیت می‌شود. نمای بیرونی بقعه‌ی عون بن علی، دارای یک گنبد سبز و دو مناره‌ی طلایی است که در هر کجای روستا باشید؛ این بقعه را خواهید دید.
13. امامزاده هاشم
در روستای ماسوله علاوه بر عون بن علی، امام‌زاده‌ای دیگر، به نام امامزاده هاشم آرمیده است. اطلاعات درستی در رابطه با انتصاب این امامزاده به امام خاصی وجود ندارد. نمای بیرونی این امامزاده به صورت کاهگلی است که آرامش بسیار خوبی با خود به همراه دارد. بقعه‌ی امامزاده هاشم در قسمت پایین دست کوهی به نام قلّه‌ی بن، قرار گرفته است.
14. کاروان سراهای ماسوله
در گذشته، روستای ماسوله نزدیک مسیر شاهراه اصلی قرار داشته که همین امر باعث ساخت کاروانسراهای زیادی در این مکان شده است. امروزه بقایایی از این کاروانسراها در نزدیک ماسوله وجود دارد. یکی از معروف‌ترین کاروانسراهای قدیمی ماسوله، کاروانسرای میرزایی نام دارد که این مکان در لیست آثار ملی ایران قرار گرفته است.
15. ییلاقات ماسوله
ییلاقات ماسوله شامل ییلاق للندیز، آندره و ییلاق کوربار است. ییلاق للندیز یکی از زیباترین جاذبه‌های گردشگری ماسوله می‌باشد. برای اینکه به این نقطه بسیار زیبا برسید باید حدود ۲ ساعت پیاده‌روی کنید.
این منطقه‌ی بسیار زیبا، شبیه به کارتون‌های دهه‌ی شصت است. شما در این مکان زیبا؛ کلبه‌های چوبی، دشت‌های وسیع، گله‌های گوسفندان، آب و هوای بسیار تمیز و آسمان آبی مشاهده خواهید نمود.
علاوه بر این در امتداد ۵ کیلومتری للندیز، ییلاق آندره وجود دارد که مکانی بسیار آرام با مراتع و دشت‌های سرسبز و شگفت‌انگیز است. ییلاق کوربار در قسمت کوهستانی ماسوله قرار دارد. در بیشتر اوقات کوربار مه‌آلود و رویایی است.
گشت و گذار در این طبیعت به دور از هیاهوی شهر، بسیار دلچسب و انرژی‌بخش خواهد بود.
جاذبه‌های گردشگری رشت را می‌شناسید؟! در این مطلب ۱۵ جاذبه گردشگری رشت را معرفی می‌کنیم.
صنایع دستی و سوغات ماسوله
سفر به شهرهای شمالی ایران با خرید سوغات به یاد ماندنی‌تر خواهد بود. اهالی روستای ماسوله با مواد اولیه‌ی ساده، صنایع دستی زیبا و رنگارنگی را تولید می‌کنند که شامل: چموش دوزی، جوراب و کلاه پشمی، عروسک‌های رنگارنگ کاموایی، گلیم‌های بسیار زیبا و انواع وسایل حصیری می‌باشد.
- چموش دوزی: این هنر در میان مردم ماسوله از دیر باز رواج داشته است به طوریکه از چرم دباغی شده، پاپوش‌هایی بسیار زیبا با دوردوزی‌های رنگارنگ تولید می‌کنند. تمام مراحل ساخت چموش به وسیله‌ی دست انجام می‌شود. تفاوت میان چموش مردانه و زنانه در تزئینات روی آن است. خریدِ این چموش‌ها باعث ماندگاری این هنر زیبا در میان اهالی ماسوله خواهد شد.
- جوراب و کلاه پشمی: هنرمندان ماسوله‌ای، برای تولید جوراب و کلاه پشمی از پشم گوسفندان این منطقه استفاده می‌کنند. بافت جوراب و کلاه پشمی در میان اهالی ماسوله قدمت بالایی دارد. طرح، رنگ و نقوش به کار رفته در این محصولات، بسیار زیبا و خاص هستند.
- عروسک‌های رنگارنگ کاموایی: عروسک‌های رنگارنگی که هنر دست بانوان ماسوله‌ای است از نخ کاموایی بافته می‌شود. این عروسک‌ها در میان سایر سوغات و صنایع دستی، بسیار زیبا و چشم نواز هستند. خرید عروسک کاموایی، یک گزینه بسیار مناسب به عنوان سوغات است.
- گلیم‌های بسیار زیبا: هنر گلیم‌بافی یکی دیگر از هنرهای مردم ماسوله است. نقوش به کار رفته در این محصول، بسیار چشم‌نواز وخاص می‌باشد. مواد اولیه‌ی به کارگیری شده، عمومأ از پشم گوسفند و رنگ‌های طبیعی است که چشم هر بیننده را مسحور خود می‌کند. این گلیم‌ها، هنر دست اهالی ماسوله است. گلیم‌ها را می توانید در اندازه‌های بافته شده‌ی متفاوت خریداری کنید.
- انواع وسایل حصیری: از دیرباز، تولید وسایل حصیری در شمال کشور رواج داشته است. در بازار صنایع دستی و سوغات ماسوله نیز می‌توانید انواع وسایل حصیری در رنگ‌های گوناگون، خریداری کنید.
در نظر داشته باشید با خرید این صنایع دستی؛ علاوه بر رونق اقتصادی، به ماندگاری این محصولات کمک شایانی خواهید نمود. در صورت حمایت نشدن این تولیدکنندگان، برخی از این هنرها به کلی از بین خواهند رفت.
حرف آخر
در صورتی که به استان گیلان سفر کردید حتماً به ماسوله‌ی زیبا سری بزنید. این شهرِ هزار رنگ، شما را مدهوش خود می‌کند. یکی از عواملی که می‌تواند سفر را برای شما خاطره‌انگیز و دلچسب کند؛ همراه داشتن وسایل ضروری و ایمنی است.
در صورتی که در فصل‌های سرد سال به ماسوله سفر نمودید، تجهیزات ایمنی مانند زنجیر چرخ، به همراه داشته باشید. پاییز و بهار ماسوله بسیار زیبا، شگفت‌انگیز و رویایی است. در این فصل‌ها، شما بهشت ایران را مشاهده خواهید نمود.
خرید از بازار سنتی و صنایع دستی و خوراکی‌های خوشمزه‌ی ماسوله می‌تواند به اقتصاد مردم مهربان و میهمان‌نواز ماسوله کمک نموده و باعث رونق گردشگری در این شهر شگفت‌انگیز شود.
